Neler yeni

İletişim 2

Emel Hoca

Kayıtlı Üye
Katılım
13 Eki 2011
Mesajlar
2,986
Beğeniler
6
#1
İLETİŞİMDE ALTERNATİFLER KEŞFETME VE
İDEALLERİNİZİ, DUYGULARINIZI ÇOCUĞUNUZA ANLATMA




Alternatiflerin keşfedilmesi:

İlkyazımda sizlere çözümleyici dinleme becerisini nasıl kazanabileceğinizi anlatmaya çalıştım. Çözümleyici dinleme ile çocuğunuzun duygularına açık yanıtlar vererek, ‘’Beni anlıyorlar.’’ Mesajını çocuğunuzun hissedebilmesi için ona ayna olunması gerektiği, böylece problemlerini çözmede akılcı düşünerek öğrenebileceklerini açıklamıştım.
İyi dinlemeci ile çocuk, kendi problemlerine yine kendisi çözüm bulmayı öğrenir.
Alternatifleri keşfetme; problemi çözmeye yaratacak seçenekleri tanımasını ve düşünmesini sağlayabilme demektir. Bunun için yapılması gerekenler:
1. Çocuğun duygularını anlamak ve aydınlatmak için çözümleyici dinleyici olmak gerekiyor;
—Sen kızgınsın,’’
—Ben senin şu an çok sinirli olduğunu görüyorum.
—Bu davranış seni sinirlendirmiş olmalı.
—Oyuncağın elinden çekilmesi yerine senden istenmesini tercih ederdin, sanırım.
2.Alternatif seçiminde kafasını kurcalamaya çalışın:
—Bu konuda yapabileceğin bazı şeylere bakalım mı?
—Arkadaşınla/kardeşinle/ablanla iyi geçinmek istiyorsan, neler yapabileceğini düşündün mü?’’
3.Çocuğun bir çözüm bulmasına, çeşitli olasılıkları değerlendirmesine yardımcı olun.
—Sence hangisi en iyi fikir?
4.Alacağı kararın olabilecek sonuçlarını tartışın.
—Bu davranışından sonra neler olabilir, durum düzelir mi dersin?
5. Kararlı olun.
—Ne yapmaya karar verdin?
—Aldığın kararı ne zaman uygulayacaksın?
—Bunu ne zaman tartışabiliriz?
—Eğer aldığın kararı uygulamazsan, neler olabileceğini düşündün mü?
6.Alternatifler sunma süreci içinde öğütler vermekten sakınmak gereklidir.
—Şöyle yap,
—Şu davranışı yapmalısın.’’ Gibi öğütler kendi problemini çözmesine yardımcı olmanız yerine, çocuğun size bağımlı kalmasına neden olur. Sizin fikirlerinizi dinler ve sizin yapmanızı istediniz doğrultuda davranırken, kararlar alamaz. Kararlar alamayınca da sonuçlarına katlanma gibi bir deneyimi kazanamaz.


PROBLEM KİME AİT?
Çözümleyici dinleme ve alternatif bulma teknikleri problemin çözülmesi için kullanılır. Problemi olan kim? Sorusunu kendimize sormamız gerekir. Kimin istekleri yerine gelmiyor? Kim kiminle başa çıkamıyor? Söz konusu olan olay kimin problemi? Dr. Thomas Gordon problem sahiplerini şöyle açıklıyor:
1. Çocuğun gereksinimleri engellendiği için bir problem var. Bu ebeveynin problemi değil. Çünkü çocuğun davranışının onlarla ilgisi yok. O halde problemin sahibi çocuktur.
2. Çocuk kendi gereksinimlerini karşılıyor. Önünde engel yok. Engel koyan yok. Onun için ebeveyn ile çatışma da yok. Burada yetişkin-çocuk ilişkisinde problem görünmüyor.
3. Çocuk kendi gereksinimlerini karşılıyor. Önünde engel yok. Ancak çocuğun davranışları anne-babaya problem oluyor. Çünkü kendi davranışları ile çocuğun davranışları çatışıyor. Böyle bir durumda ise problemin sahibi anne-babadır.

• Çoğu çocuk, öğütlere direnir. Sizin ‘’yap’’ dediğinizi yapmak istemeyebilir. Öncelikle problemin kime ait olduğunun belirlenmesi gerekecektir. Bu durumda ona alternatifler sunmak yerinde olacaktır.
Örneğin: Çocuğunuz salona dağıttığı oyuncaklarını toplamakta direniyor. Burada problem kime ait görünüyor? Çocuğun problemi mi, sizin probleminiz mi?
Elbette çocuğun problemi değildir. O salona dağılmış oyuncaklardan hiçbir zaman rahatsız olmaz. Hatta orada kendisine oyuncaklarından oluşan bir dünya kurmuş, hayallere dalmıştır. Bu durum sizi rahatsız eder. Çünkü bir misafirin gelebilme olasılığını düşünerek rahatsızlık duyabilirsiniz. Yani problem size aittir. Problemi çözebilmeniz için alternatifler düşünmeniz gerekecektir. Öncelikle çocuğunuza neden oyuncakları salondan toplaması gerektiğini, duygularınızı, oyuncakların salonda oluşundan duyduğunuz endişeyi açıklamanız ile çocuk mantıklı düşünebilecektir. ‘’Topla’’ emir cümlesi yerine, duyguların açıklanması büyük ile çocuk arasında olabilecek çatışmaların da önüne geçecektir.

• Problemin kime ait olduğuna karar verilmişse, ikinci adım olarak çocuğa alternatifler sunulmalıdır, ancak alternatif sunmakta acele edilmemesi gerekir.

Etkili iletişim kurmak için problem sahiplerinin kararlı olması gereken durumları ve çözümleyici dinlemeyi bir çizelge yolu ile açıklayacak olursak:

DURUM PROBLEM SAHİBİ ÇOCUĞUN DUYGULARINI AÇIKLAMASI ÇÖZÜMLEYİCİ DİNLEME
Aile tarafından ortak alınan kararlar olduğu halde, salona dağıttığı oyuncaklarını toplamıyor.
Anne-baba *Oyuncaklarımı topladığımda, oyun alanım bozuluyor. Yeniden aynı oyunu oynamak istediğimde tekrar dizmek zorunda kalıyorum. *Bir süre sonra yeniden oyuncaklarınla aynı oyunu oynamak istediğinde aynı şekilde oyun alanı kurmak seni yoruyor olmalı.
Evde misafirler var. Çocuk anne-babasının ve misafirlerin sözünü kesiyor. Anne-baba *Hep siz konuşuyorsunuz. Ben de konuşmak istiyorum. Benimle de ilgilenin. Kimse benimle ilgilenmiyor. Biz konuşurken, sende konu hakkındaki düşüncelerini söylemek istiyor olmalısın.
Biz konuşurken, seninle ilgilenmediğimizi düşünüyorsun.
Çocuk okulda oynadığı bir oyunda yarışmayı kaybettiği için üzgün. Çocuk Oyunu ben kazanmalıydım. Yarışmayı kaybettiğin için hayal kırıklığına uğramış olmalısın./üzgün görünüyorsun./mutsuzsun.

Üçüncü makalemizde çocuğunuzun sizi dinlemesi için onunla nasıl konuşmanız gerektiğini, Ben’li mesajlarla duygularınızı nasıl ifade edebileceğinizi açıklayacağız.



07 Eylül 2008

Emel ÖZDEMİR
Okul Öncesi Öğretmeni
 

Forum istatistikleri

Konular
18,892
Mesajlar
30,368
Kullanıcılar
27,851
Son üye
Mfbos
×